بخشی از ارائه محمد رشیدی؛ مدیرارشد اجرایی روبیکا در اختتامیه یازدهمین جشنواره وب و موبایل:
ایرانِ دیجیتال؛ بازاری ۴۰ میلیونی با ۱۰ میلیون کاربر حرفهای
اختتامیه یازدهمین دوره جشنواره وب و موبایل ایران در تاریخ ۲۵ و ۲۶ بهمن ۹۷ میزبان ارائه برخی از چهرههای وب و موبایل ایران بود. در ادامه بخشی از ارائه محمد رشیدی، مدیر ارشد اجرایی روبیکا را میخوانید. رشیدی با اشاره به منطق شکلگیری و میزان موفقیت سوپر اپلیکیشنها، تاریخچه این اپلیکیشنهای جامع در بازارهای شرقی را شرح داد. بخشهایی از این ارائه را در گزارش زیر میخوانید.
قصه روبیکا از کجا شروع شد؟
همه چیز، یکی دو سال پیش از یک گزارش شروع شد که بر اساس آن، ۶۶ درصد از کاربران اینترنت دنیا به طور متوسط ۸-۹ اپلیکیشن روی تلفن همراه خود داشتند و به صورت روزانه از ۳ تا از این اپها استفاده میکردند. ممکن است تعداد این اپلیکیشنها برای کاربران حرفهای اینترنت بیشتر باشد اما، برای عامه مردم تقریبا همین تعداد است.
ورود به جمع این تعداد به هدف اپلیکیشنها تبدیل شد و رقابت بر سر ورود به گوشی تلفن همراه کاربران و در ادامه آن، ورود به جمع ۳ اپلیکیشنی که به صورت روزانه مورد استفاده کاربر قرار میگرفتند، شدت گرفت. با توجه به محدود بودن تعداد این اپها، ایده سوپر اپلیکیشنها پدید آمد و موج سوپراپها در سراسر دنیا آغاز شد. در کشورهای غربی چون روند توسعه وب، شکلگیری وب موبایل و توسعه اپلیکیشنهای موبایلی با شیب ملایم و در بازه زمانی طولانیتری رخ داد، هم کاربران اینترنت در آنها حرفهایتر و آموختهتر بودند، هم اکوسیستم در روندی آرام و متناسب با رشد و نیاز مخاطب رشد کرده بود و با توجه به اشباع بودن بازار، اپلیکیشنهای همهکاره اقبال چندانی نیافتند. به این ترتیب، سوپراپها در شرق آسیا مسیر جدیتری را پیش گرفتند. از میان تجربههای شرقی میتوان به Ntt docomo در ژاپن، هایک در هند و وی چت در چین اشاره کرد. در ایران هم، همراه اول برای ورود به اقتصاد دیجیتال روی روبیکا سرمایهگذاری کرد.
اقتصاد دیجیتال، میتواند ۵۷ میلیارد دلار به تولید ناخالص ملی اضافه کند
در کشورهای در حال توسعه، اقتصاد دیجیتال این پتانسیل را دارد که ۱۳ درصد رشد در تولید ناخالص ملی ایجاد کند اما، این پتانسل در کشورهای توسعهیافته تنها ۱ تا ۲ درصد است؛ این یعنی اقتصاد دیجیتال در کشور ما پتانسیل ایجاد رشدی در حدود ۵۷ میلیارد دلار در تولید ناخالص ملی را داراست. منظور از اقتصاد دیجیتال همین کسب و کارهای اینترنتی است که همه ما بخشی از آن هستیم. در اقتصاد دیجیتال چند رکن مختلف داریم؛ یکی اینکه کسب و کارهای دیجیتال باید شکل بگیرند و توسعه پیدا کنند و از طرف دیگر، باید زیرساختها باید فراهم باشند. خوشبختانه زیرساختها در کشور به سرعت در حال رشد و بهبود و همگام کردن خودشان با نیازهای کسب و کارهای دیجیتال هستند. کاربران، رکن مهم دیگر اقتصاد دیجیتال است.
۳۰ میلیون ایرانی، اولین بار وب را با گوشیهای هوشمند تجربه کردند
در بازارهای شرقی که ما هم جزو آنها هستیم، کاربران اینترنت روند متفاوتی را طی کردند. در ایران، حدود ۳۰ تا ۴۰ میلیون کاربر، اولین بار، وب را با گوشیهای هوشمند و با اینترنت ۳G و ۴G سیمکارتها تجربه کردند؛ در حالی که برای ورود به این فضا آموزش ندیده بودند و دانش کافی نداشتند.
از میان ۴۰ میلیون کاربر اینترنت ایرانی، تنها ۱۰ میلیون کاربر حرفهای اینترنت بودند که در واقع همه کسب و کارها فقط به همین ۱۰ میلیون دسترسی داشتند و با ابزارهای رایجی چون پیامک و وایبر و… آنها را برای کسب و کارشان هدف قرار میدادند. ۳۰ میلیون دیگر، کاربران غیرحرفهای بودند که قابلیت فعالسازی داشتند، اما دسترسی به آنها از روشهایی که ذکر شد، کار چندان آسانی نبود. روبیکا برای دسترسی به این کاربران غیرفعال تمهیدی متفاوت به کار برد.
چگونه وارد تلویزیون شدیم؟
روبیکا در همان ابتدا برای استفاده از فضای تبلیغاتی در تلویزیون، قراردادی با شرکت تهران اینترنت یا همان هف هشتاد که خود قراردادی سه ساله با شرکت توسکا در زمینه تبلیغات در برنامههای پرمخاطب تلویزیونی داشت منعقد کرد و هف هشتاد هزینه تبلیغات تلویزیونی و جوایز روبیکا را پرداخت میکند.
روبیکا به این ترتیب، وارد تلویزیون شد اما، روشی متفاوت را برای تبلیغات تلویزیونی برگزید؛ مثلا، شما به هیچ عنوان از روبیکا تیزر در تلویزیون نمیبینید. ما با رویکردی تازه سراغ تبلیغات رفتیم و با ایفای نقش Second Screen یا بستر تعاملی مخاطبان با برنامهها در فضای مجازی وارد خانه و تلفن همراه ایرانیان شدیم. بر خلاف تصور رایج، روبیکا نه در همه برنامههای تلویزیون بلکه فقط در برنامههای پرمخاطب مثل برنامههای ورزشی بیستهجده و {آسیا} بیستنوزده، خندوانه، ماه عسل، پایتخت حضور داشت که به نوعی تمام مردم ایران حداقل یکی از آنها را تماشا میکردند.
ثبت ۱۶۰ میلیون رای در روبیکا
روبیکا از زمان آغاز فعالیتش، از طریق سه Package Name(هف هشتاد، تلگرام، کافه بازار و گوگل پلی) ۲۳.۷ میلیون کاربر فعال در این مدت به دست آورد و از آنجا که بستر تعامل برنامهها با مخاطبان شده بودیم، مجموعا در یازده ماه گذشته ۱۶۰ میلیون رای در روبیکا ثبت شد. ۱۳.۶ میلیون نفر رایدهنده یکتا در جام جهانی ۲۰۱۸ در پیشبینی رایگان نتایج مسابقات فوتبال شرکت کردند و ۹.۴ میلیون رایدهنده یکتا در خنداننده شو برنامه خندوانه رای دادند.
سرویس فیلم و سریال روبیکا ۱۷.۵ میلیون نمایش موفق ویدیو دارد
قبل از روبیکا ما حدودا ۲۰۰-۳۰۰ هزار نمایش ویدیو در وی او دی های کشور داشتیم. روبیکا با ایجاد انگیزههای درستی مثل جایزه و اینترنت رایگان، که دغدغه جمع ۳۰ میلیونی کاربران غیرفعال اینترنت کشور بود، آنها را فعال کرد. حالا به جایی رسیدیم که تعداد نمایش روزانه ویدیو در حال حاضر فقط در روبیکا ۱۷.۵ میلیون است. در واقع، روبیکا بازار VOD را بزرگ کرد. در حوزه موسیقی هم، به یک میلیون اجرای موفق موزیک رسیدیم که در حال حاضر، موزیکهای آن توسط بیپ تونز تامین میشود.
استفاده از بستر سوپر اپلیکیشنی مثل روبیکا، یعنی به جای اینکه کسب و کار نگران گرفتن کاربر باشد، ما کاربر را از طریق روبیکا در اختیارش قرار میدهیم؛ کمااینکه، شاهد هستیم روبیکا به بستر کسب و کارهای مختلف تبدیل شده است. برای مثال، فرانش بخش آموزشی روبیکا را ارائه میدهد، بیمه بازار خدمات بیمهای و فلایتیو، ایرسا و ویستاول ارائهدهنده سرویسهای گردشگری روبیکا هستند. در زمینه پرداخت هم با هفهشتاد و فونپی همکاری داریم و فیلمنت و آیو هم محتوای VOD را تامین میکنند.
مدل درآمدی روبیکا هم بر پایه تبلیغات در روبیکا و سهم از تراکنشها است. درآمد کسب و کارهای فعال بر بستر روبیکا با هر تراکنش و بر اساس نرخ مشارکت، تسهیم میشود. مدل تسهیم ما فعال و در لحظه است و پول، مستقیما به حساب کسب و کار مربوطه میرود و در حساب ما رسوب نمیکند تا بعدا تسهیم شود. در واقع، ما با کسب و کارها مشارکت تجاری میکنیم.
رکورد ۱ پتابایتی مصرف ترافیک در روبیکا
روبیکا در مدت فعالیت خود، رکوردهای جالب توجه زیادی به ثبت رسانده است. رکورد ۱ پتابایت مصرف ترافیک در یک روز، ۱.۶ میلیون نصب در ۷۲ ساعت در یک کمپین، ۳.۳ میلیون کاربر همزمان و ۱ میلیون و هفتاد هزار نفر، که استریم ما را به طور همزمان ، در جام جهانی تماشا کردند که موتورش را هم بچههای خودمان نوشتند و این باعث افتخار است.
وی چت و واتساپ چه تفاوتی با هم دارند؟
اگر بخواهیم وی چت و واتساپ را مقایسه کنیم، به طور خلاصه میتوان گفت که وی چت فضا را پلتفرمی دید و واتساپ پیامرسانی! این تفاوت دیدگاه باعث اختلاف فاحش درآمد به ازای هر کاربر این دو اپلیکیشن شد؛ به گونهای که این مبلغ برای وی چت ۷ دلار است و برای واتساپ تنها ۰.۰۶ دلار. در واقع، اینکه وی چت فضا را پلتفرمی دید باعث شد ۱۰، ۱۱ میلیون کسب و کار در چین روی آن سوار شوند و به مردم سرویس دهند و به این درآمد جالب توجه دست یابد. حال، این خدمت میتواند از سوی B2B ارائه شود، چه B2C و چه یک ارگان دولتی.